Futbol Federasyonu Başkan Vekili Hüsnü Güreli LİG TV’de katıldığı “Futbol gündeminde” Şansal Büyüka’nın sorularını yanıtladı.Güreli şunları söyledi”Yayın ihalesi 74. maddeye göre TFF yapar ama Kulüpler Birliği ile güzel bir çalışma yaptık. 9 Kişilik bir komisyon yaptı. Üç ay içinde başvuracağı beklenen kurumlar ile toplantılar yapıldı. Avrupa ligleri incelendi. Şunu gördük ki; Türkiye’nin içinde bulunduğu ortam, A-B-C-D paket yapısına en uygun yapıdaydı. Beş kurum şartname aldı, ikisi katıldı ve beIN SPORT kazandı. Dünya görüşleri bakımından çok yenilikçi bir firma. Hayret verici derecede güzel bir sunum yaptılar. Maç yayınlarını 4-5 milyona nasıl yayarız önde gelen planları arasında. Yönetim kurulları bu işi çok iyi biliyor. Türkiye’ye güvenip Digiturk’ü aldılar. 3 Milyar dolarlık yatırıma imza attılar. Demek ki Türkiye, güvenilir bir ülkeymiş.
İhale sürecinin tüm dönemlerine şahit oldunuz. Her geçen dönem fiyatlar daha yükseldi ama kulüpler maalesef maddi anlamda resmen battı. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bu konuyu uzun uzun araştırdım. Araştırmalarımı devlete de arz ettim. Bu konu ile alakalı beş kişilik bir heyet kurduk ve bir yıl boyunca çalıştık. Bu konuda bir yasalaşma bekliyoruz.
Bütün Kulüpler hemen hemen anonim şirketi oldu ama hala dernekler yasası ile yönetiliyor. Aşırı rekabet nedeniyle, yöneticiler şirketlerindeki tutumu, yaptıkları transferlerde sergilemiyor. Lütfen alınmasınlar. Gerçek bu. Vahim bir noktaya geldik. Dört büyüklerin borcu 4,5 milyar lira, 18 kulübün borcu 5 milyar lira ve 500 milyon lire da senelik zarar yaratıyorlar. 2,5 milyara yakın banka borçları var. Senede 250-300 milyar lira da faiz ödüyorlar ve bu katlanarak gidiyor. Geçtiğimiz yıl UEFA buna dur dedi ve kimse vurdumduymaz transfer yapamadı.
Bu işleri, UEFA’ya gitmeden TFF kontrolünde engellenemez mi ve UEFA’nın yaptırımlarını uygulayamaz mı?
Türk futbolunu yöneten TFF’nin de bu işe çare bulması için zamana ihtiyacı var. Bu zamana kadar tolere edildi. Fakat mevcut federasyon, bu sene lisans talimatını yürürlüğe koydu Talimat şunu der; “100 lira gelirin varsa, 120 liradan fazla harcama yapamazsın. 130 lira harcama yaparsan üç puanını keserim” diyor bu uygulama. Bu puanları UEFA değil, biz sildik. Şimdi bir de denk bütçe hesabı nedeniyle puan sileceğiz. İzlemelere başladık ve bilançolar geldi. Süper Lig ve 1. Lig kulüplerinin eline pişmiş bir tablo yolladık ve onlarda bu boşlukları dolduruyor. Talimatlarımız UEFA ile ayni olmak zorunda. Takımların maddi planlarını 9 aylık fiili, 3 aylık da tahmini olarak aldık. Şimdi ise tüm kulüpleri tek tek çağırıp, duruma göre anlaşma yapacağız. Diyeceğiz ki, siz gelir gider dengenizi ne zaman sıfırlayacaksınız? Gösterdikleri gerekçeler uygun ise, örneğin altı ay ile bir yıl süre vereceğiz. Bu dönem sonunda bilançolara tekrar bakacağız. Taahhüt edilen rakamlara gelemezler ise, eğer Yüzde 5 ile 15 arasında hataları varsa 1 puan sileceğiz. Yüzde 15-30 arasında aşma var ise 2, yüzde 30 ve üzeri bir aşım varsa 3 puan sileceğiz. Bu her takım için geçerli. Taviz vermeyeceğiz. Aksi durumda çekip gitmemiz lazım. Transfer yasağı ve yapılan transferleri lig maçlarında oynatmama cezaları da vereceğiz. Ceza vermememiz konularında çok telefonlar geldi, ricalar edildi ama duruşumuzu bozmadık ve uyguladık. Şimdi takiplere başlıyoruz ve ilk Kulüpler Birliği toplantısında, kendilerine bir kez daha brifing vereceğiz. Başkanlar bu toplantıya mutlak suretle gelsinler. Bu son şans. Ondan sonra bize dert yanmasınlar. Biz bu çalışma döneminde kulüplerin ayağına gittik. Bu işleri UEFA’dan önce çözmek zorundayız.
UEFA’nın verdiği cezalar, mevcut dönemden önceki zamanları mı kapsıyor?
4 büyük kulübümüz ile çeşitli anlaşmalar yaptılar. Beşiktaş ile 3, Galatasaray ile yanılmıyorsam 4 yıl civarında anlaşma yapıldı. Bunların nedeni denk bütçe olmamasından dolayı. Lisans talimatından değişiklik yapıyoruz. Yüzde 5 geçerli bir sebeptir ama 3 sene içinde eritmek kaydıyla. Yani eninde sonunda yüzde sıfır seviyesine gelmek zorunda. O yüzden ayağımızı yorganımıza göre uzatmalıyız aksi durumda çıkış yok.
Hükümetten ricamız var. TFF yasasında “Lisans Kurulu” var. Bunun adını “Mali Kontrol ve Lisans Kurulu” olarak değiştirelim. Bir torba yasa ile getirelim ve bütün yapılan bu işlere yönetici sorumlulukları da getirelim. Örnek vermek gerekirse, kulübü 100 milyon lira borçla mı aldınız, 101 milyondan sonra yapacağınız her borçlanmada kefil olun.
Spor Bakanımız bu konuda çok kararlı. Malumunuz istenmeyen olaylardan dolayı yasama sürecinde rahat noktaya gelemedi hükümetimiz. Bu yasanın çıkması şart. Sorumsuz bir dernek yönetim kurulu gelip bir sene imza atıyor. Sonra da aynı koltuğa neredeyse on insan aday oluyor. Bu nasıl bir popülarite?
Digiturk, herkesin verebileceği 2,5 milyarlık bir gelir sağladı. Bu hem iyi hem de kötü. Çünkü bankalar kapıya gelip kredi kapılarını kulüplere açıyor. O topçuyu bu topçu al, taksit yap al diye davet ediyor. Bu kulüpler için bir kötülüktür
Yarışmacılığı ön planda tutuyoruz maalesef. Son derece yanlış. Hem yetiştir, hem de yarış. TFF olarak genç oyuncuları oynat diye teşvik koyuyoruz. Tesisler için 20-25 milyon liralık bütçe aktarıyoruz. Statlar TFF’nin değil, GSGM yapıyor. Bu statların çim sahasının bakımı için formül bulmalıyız. Örneğin; havuz kriterlerinin dağılımı sırasında. Ortak bir havuz kuralım, tüm çimleri yapalım. Maalesef kulüpler bu bakımı yapmıyor, yapmamakta da ısrar ediyor. Bizde o statlarda maç oynatmazsak ne yapacaklar? Biz futbol oynansın istiyoruz. Kimse de bunu umursamıyor. Bizde cesaret edip o statlara maç vermeyeceğiz
TFF payı Kulüpler Birliği’ne devredilecek mi?
Başkanlar toplantı yaptı ve anlaştı yalnız o protokolde 50-60 Milyon amatörlere harcadığımız rakamı sanıyorum amatör branşlar bizden alınacak ve biz de kulüplere devredeceğiz.
Milli Takıma dair primler konusu?
Avrupa Şampiyonası’na katılmak çok önemliydi ama primler konusu aşırıya kaçtı fakat oldu. Bunu sponsorlar ile karşıladık. Cengiz Zülfikaroğlu bu anlamda müthiş çalıştı. Maalesef kalp krizi geçirdi. 20-25 milyon gelir sağladı. Bundan sonra prensip şu; henüz karar almadık ama konuştuk. Kural sanırım şu şekilde olacak; UEFA veya FIFA’dan para mı geldi? Bunun yarısı kulüplerin, yarısı da masraflar için TFF’nin. Kural bir kere yazılır, bir daha da tartışılmaz.
Mali disiplin için kulüplere ne önerirsiniz?
Her gelir gideri bir kenara yazılsın. Hesaplarını aşan bonservisli transfer yapmasınlar. Futbol ekonomisi, aile ekonomisine benzer. Kendi hayatlarında yapmadıklarını, kulüplerinde de yapmayacaklar. Öyle meyve isimleriyle transferler yapmayacaklar. Başkanımı “Ünal Aysal” çok severim beni bağışlasın ama böyle bir transfer dünyası artık yok. Bakın bu sezon transfer yapabildiler mi? Beşiktaş futbolcu satmasaydı transfer yapamazdı. Aksi durumda UEFA acımaz
Passolig’de üç senelik rakamları veriyorum. 14-15 sezonu 5488 ortalama. 15-16 sezonu 8400 ortalama. 11 haftalar itibariyle bu sezonki ortalama 9804’e çıkmış sadece Süper Lig’de. Yüzde 16 artış var. 1.Lig’de ise yüzde 24 artış var. Buradaki temel sebep yani PassoLig’den beklenti kaliteli seyirciyi statlara getirmek. Sabırlı olmalıyız. Tribünlerdeki profil değişiyor. Digiturk’ün, beIN SPORT’un çok önemli yatırımları olacak. 5 Milyon haneye futbolu sokmamız lazım. Bunu da beIN SPORT başaracaktır. “
