Galatasaray futbolcusu Mauro Icardi’ye verilen 1 maçlık ceza tartışma konusu oldu. Spor hukukçusu ve Marmara Üniversitesi Spor Bilimkeri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ümit Orhan, kararı değerlendirdi:
ICARDI’NİN MKE ANKARAGÜCÜ MAÇINDAN DOLAYI ALDIĞI CEZANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Geçtiğimiz Salı akşamı, (20.02.2024) önceki Pazar günü (18.02.2024) Ankaragücü – Galatasaray müsabakası sırasında, Icardi’nin tribünlerden çekilen bir görüntüsü sosyal medya üzerinden paylaşılmaya başlandı. Görüntülerde Icardi’ninAnkaragücü tribünlerine karşı bir hareketi görünmekteydi. Görüntünün yayıncı kuruluştan alınmamış olması, net olmayışı bunun bir kurgu olabileceği iddialarını da beraber getirdi. Ardından Icardi söz konusu olay gerekçe gösterilerek “hakareti” nedeniyle Cuma günü (23.02.2024) Futbol Disiplin Talimatı’nın 41. maddesi uyarınca ve tedbirsiz olarak PFDK’ya sevk edildi.
Daha sonra PFDK, Pazartesi günü (26.02.2024) ICARDI’nin, rakip takım taraftarlarına yönelik hakareti nedeniyle Futbol Disiplin Talimatı’nın (FDT) 41/1-a ve 35/4. maddeleri uyarınca ve FDT’nin 12. maddesinin uygulanması suretiyle 1 RESMİ MÜSABAKADAN MEN ve 19.500.-TL PARA CEZASI ile cezalandırılmasına karar verdi.
Ardından aynı gün TFF TAHKİM KURULU toplandı, sevk maddeleri üzerinde değişiklik yaparak CEZAYI ONADI.
Kararın ardından kulüplerin açıklama savaşı, taraftarların da sosyal medya savaşı başladı.
Olayı biz de değerlendirelim. Ama öncelikle belirtmemiz gerekir ki, yapacağımız değerlendirmede, PFDK’nın, Tahkim Kurulu’nun karara esas tutulan delillerini ve gerekçeli kararı görme imkânımız olmadığını hatırlatmamız gerekir.
Hakem Raporu Olmayan, Yayıncı Kuruluşun Kayıtlarında Görüntülenemeyen Fiillerden Dolayı Ceza Verilebilir Mi? Verilebilir. Müsabaka görevlilerinin (hakem, gözlemci vb.) göremedikleri için raporlarda yer almayan fiillerden dolayı sevk mümkün. Bunun birçok örneği de vardır(Örneğin Arda Turan’ın soyunma odası görüntülerinden verilen ceza). Futbol disiplin talimatına göre, “Müsabaka görevlilerinin raporları tarafların ve tanıkların beyanları, maddi deliller, uzman görüşleri ve ses ya da video kayıtları kabul edilebilir delillerdir (m.75/1).”
Sevk Kararı Doğru Mu? Bu olayın için değil de, genel olarak sevk kararını her zaman bir ceza çıkacak anlamında yorumlamamak lazım. Bazı müphem durumlarda soru işaretlerinin giderilmesi bakımından sevk kararının verilmesi doğrudur. Ancak burada kafa karıştırıcı diğer bir konu var ki, bu da sevkin tedbirli olup olmayacağı meselesi ki, tedbir konusundaki Futbol Disiplin Talimatı’nın maddesi şöyledir:
“İdari tedbir, disiplin ihlalinin gerçekleştirildiği konusunda kuvvetli şüphelerin bulunduğu ve disiplin cezasının derhal uygulanmaması durumunda amaçlanan sonuçlara ulaşılamayacağının anlaşıldığı hallerde, kesin bir ceza hükmü tesis edilene kadar, … her türlü müsabakalara katılmaktan … men yönünde geçici yaptırımlar uygulanmasıdır”.
Icardi’nin PFDK’ya sevki TEDBİRSİZ olarak gerçekleşti. Tahmin ediyorum bu tedbirsizliğin sebebi sevk kararı verileceği anda TFF’nin elinde net bir görüntü olmaması ve kuvvetli şüphe konusunda tereddüt yaşamaları. Yoksa bu olayda, sevkin tedbirsiz gerçekleşmesinin başkaca bir açıklaması yoktur. Bu arada şunu da belirtelim, sadece bir sporcu için disiplin kurulunun toplanması olağanüstü bir durum değildir. Önemli müsabakalar öncesi bu tarz ani toplantılar yapılabilir. Ayrıca pazartesi günü, bir kulübün bir futbolcusu için PFDK’nın karar vermesi, belki de tedbirsiz olarak sevk konusundaki eleştirileri bertaraf etmek için de olabilir.
Görüntünün Kurgu Olma İddiası Durumunda Ne Yapılmalıydı? Söz konusu görüntülerle ilgili kurgu olma iddiası dillendirilmişti. Böyle bir şey varsa, muhakkak Galatasaray veya Icardi tarafından savunmada belirtilmiştir. Burada, sosyal medya görüntüsü dışında başkaca ispat sağlayan bir görüntü yoksa teknik bilirkişiye başvurulması gerekir. PFDK’nın kararından, böyle bir rapor karara etki etmiş midir anlayamıyoruz. Diğer bir ihtimal; PFDK’ya sevk işlemiyle PFDK toplantısı arası geçen zamanda yayıncı kuruluştan veya stadyumdaki kamera kayıtlarından vb.Icardi’nin fiilini ispatlayan görüntülerin gelmiş olması. Kararda detay verilmediği için bu konu hakkında da sadece tahmin yapabiliriz.
PFDK kararı doğru mu? PFDK’nın sevk maddesi olan m.41/1-a’da 2 – 5 maç arası ceza öngörülmüş, m.35 ise para cezasıyla ilgili. Buradan ceza kararı çıkıyorsa cezanın 2 – 5 maç arası olması gerekirdi. Kararın isabetli olmadığı söylenebilir. Bu biraz şuna benziyor, gole giden futbolcunun son adam tarafından bariz gol şansı varken düşürülmesi. Bu durumda faul çalınmışsa kırmızı kart gerekir, faulün hafifi ağırı burada kırmızı karta etki etmez, kaç maç ceza alacağına etki eder. Eğer hakem burada sarı kart verirse takdir hatası yapmış olur. Yani Kurul, burada görüntülerin gerçekliğine hükmetmişse ki öyle olması gerekiyor, o zaman 1 maç cezada takdir hatası var.
Tahkim Kurulu’nun hemen toplanması normal mi? Kararı doğru mu? Tahkim Kurulu’nun hemen karar vermesinden Galatasaray tarafının Tahkim Kurulu’na itirazını hemen gerçekleştirildiği anlaşılıyor. Yoksa normalde bu karara itiraz süresi yedi gündür. Tahkim Kurulu, kararında biraz PFDK’nın takdir hatasında kurtarıcı rolü oynamış, cezayı PFDK kararındaki maddelerden değil de farklı maddelerden vermiş. Tahkim Kurulu’nun buna yetkisi vardır. Tahkim cezayı m.36 “SPORTMENLİĞE AYKIRI HAREKET” şeklinde yorumlamış. Bunun cezası 1 – 3 maç arasıdır. Takdir hakkı Tahkim Kurulu’nundur. (Benzer ceza o dönem Malatyaspor forması giyen Sadık’a da (Mart 2022) verilmişti. İsabetli yorum yapmak amacıyla, karar maddelerini karşılaştırmak için araştırma yaptım ama TFF’nin sitesinde en son PFDK kararları Kasım 2022, Sadık’ın olay Mart 2022’de gerçekleştiği için ulaşamadım. Medyadan ulaşabildiğimkadarıyla “taraftarlara yönelik hakareti nedeniyle” ceza verilmiş. Hakaret m.41’de düzenlendiğine göre bu karar m.41 üzerinden gerçekleşmiş).
Bu karara karşı Galatasaray tarafının başka herhangi bir mercie itiraz şansı var mıdır? Anayasa’nın m.59/3’deki “Spor federasyonlarının spor faaliyetlerinin yönetimine ve disiplinine ilişkin kararlarına karşı ancak zorunlu tahkim yoluna başvurulabilir. Tahkim kurulu kararları kesin olup bu kararlara karşı hiçbir yargı merciine başvurulamaz.” hükmü gereği bu karar kesindir, karara karşı hiçbir yargı merciine başvurulamaz.
