Faruk Bildirici tartışmalara neden olan EURO 2024 davetlileri hakkında ayrıntılı bir yazı kaleme aldı:
Futbol, Türkiye’de davetli gazeteciliğin en yaygın olduğu alanlardan biri. Kulüpler, şirketler ve Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF), uluslararası organizasyonlara gazeteci götürmesi ve günlerce ağırlaması olağan bir faaliyet sayılıyor futbol camiasında.
Özellikle de Federasyon’un davetli götürdüğü gazeteci sayısı her zaman fazla oluyor. Düşünün, Federasyon’un, Avrupa Futbol Şampiyonası’nı (EURO 2024) izlemek üzere Almanya’ya götürdüğü gazeteci sayısı 36.
Federasyon’un gazeteciler dışındaki davetlilerinin listesi de hali kabarık. Federasyon yöneticileri, kulüp başkanları, teknik direktörler, özel misafirlerin de bulunduğu listenin toplam 613 kişilik olduğu öne sürüldü.
Yine ünlü teknik direktörlerin de bulunduğu listenin bu kez kısaldığı söylenebilir! Zira Federasyon’un, EURO 2016’ya götürdüğü davetli sayısı 900’dü. TFF’nin gönderdiği davet metni aynen şöyleydi:
“TFF olarak, Türk futboluna önemli hizmetlerde bulunan şahsınızı Almanya’daki EURO 2024’te gözbebeğimiz Milliler’e desteğe davet ediyoruz.”
Sanırsınız Almanya’da tribünlerden Milli Takımı destekleyecek onbinlerce Türk yok da buradan gidecek birkaç yüz kişinin desteği gerekiyor!
10 günde üç maç gerisi turistik
Tabii davetlilerden ne kadarının Almanya’ya gittiği net değil. Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş, Trabzonspor ve Kasımpaşa başkanlarının, TFF’nin davetini geri çevirdiği biliniyor. 1. Ligdeki takımların başkanlarından sadece ikisi gitti Almanya’ya. Başka isimler ve takımlardan da daveti geri çeviren ya da geziye katılmayanlar olabilir.
Davetlilerin bir kısmının seçeceği bir maç ile konaklama ve seyahat masrafları TFF’den karşılanacak; bu konuklar 19 Haziran’da İstanbul’a dönecek. Konukların bir kısmı ile gazetecilerin ise üç maç ile 10 gün boyunca tüm ulaşım ve konaklama giderleri TFF tarafından ödenecek.
17 Haziran’da öğleden sonra THY’ye ait uçakla Düsseldorf’a uçan davetli gazeteciler, altı gün süreyle Radisson Blu Otelde ağırlanacaklar. Bu altı gün içerisinde Milli Takımın 18 Haziran’da Gürcistan, 22 Haziran’da Portekiz ile yapacağı karşılaşmaları izleyecekler.
23 Haziran’da ise davetli gazeteciler öbür davetlilerle birlikte Hamburg’a götürülecekler. Hamburg’da kalacakları dört gün boyunca da sadece 26 Haziran’daki Türkiye-Çekya maçını izleyecekler; kalan zamanı turistik gezilerle değerlendirecekler. Hamburg’da kalınacak otel henüz belli olmadı. 27 Haziran’da dönüş ise Hamburg’dan yine THY’nin özel uçağıyla…
Gazetecilerin listesi
Beklenti düşük ama A Milli Takım, gruptan çıkarsa gazeteciler muhtemelen Almanya’da kalacak ve 29 Haziran-2 Temmuz tarihleri arasında yapılacak ikinci tur maçları izlemeye devam edecek.
A Spor ve Fanatik’ten üçer, Hürriyet, Tivibu ve Sabah’tan ikişer kişinin yer aldığı davetli gazeteciler listesi şöyle:
Ersin Şiyhan (Anadolu Ajansı), Kenan Karcı (Akşam), Fatih Kuşçu (Analiz Gazetesi), Atilla Türker (Ajansspor), Cüneyt Şen (A Spor), Ender Bilgin (A Spor), Reha Kapsal (A Spor), Cenk Çınar(Aydınlık), Tunç Özgen (Bein Sports), Arif Kızılyalın(Cumhuriyet), Cem Yılmaz (CNN), Uğur Demirkırdı(DHA), Mesut Aydın Kale (Fanatik), Umut Eken (Fanatik), Yalçın Uygun (Fanatik), Zeki Uzundurukan (Fotomaç), Ahmet Selim Kul(Habertürk), Sercan Hamzaoğlu (Haber Global),Adil Demirçubuk (Hürriyet), Burak Akın (Hürriyet), Mustafa Karagöl (İHA), İlker Duralı (Lig Radyo), Ediz Sırapınar (Milliyet), Ali Emre Dedeoğlu(NTV), Coşkun Türk (Posta), Murat Özbostan (Sabah), Yasemin Yıldırım (Sabah), Onur Erdem(Socrates Dergi), Uğur Ozan Sulak (Socrates Dergi), Yasin Yıldırım (Sözcü), Onur Özkan (Takvim),Erkut Öztürk (Tivibu), Çiğdem Günal (Tivibu), Ercan Yıldız (Türkiye), Emrah Savcı (Yeni Akit), Selim Çakır (Yeni Şafak).
37 kişilik davetli gazeteci listesi bu. Ama gazetecilerden Zeki Uzundurukan gezide yok, katılmamış. Arif Kızılyalın da 21 Haziran’da gidip, sadece Portekiz maçını izleyerek 23 Haziran’da dönecek.
Roma yanlış da Düsseldorf doğru mu?
Hatırlarsınız, Roma’ya 36 gazeteciyi davetli götüren İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu olunca eleştirilere iktidar medyası da katılmıştı. İmamoğlu’nun gezisini amacı da sporla ilgiliydi; İstanbul’un 2027 Avrupa Oyunları’na ev sahipliği yapmasına ilişkin mutabakat metnini imzalamak için gitmişti Roma’ya.
Federasyon’un düzenlediği Almanya gezisine katılanlar arasında İmamoğlu’nun gezisini eleştiren Hürriyet, Sabah ve Yeni Şafak gibi medya kuruluşlarının temsilcilerinin olması, bu kuruluşların yöneticilerinin çifte standardını yansıtıyor.
Sansürsüz Futbol’dan Tahir Kum da “Sn İmamoğlu’nun iki günlük İtalya seyahatini sorgulayanlar. Acaba; Sn Büyükekşi’nin 500 kişilik Almanya seyahati ilginizi çeker mi” diyerek 500 kişilik davetliler tablosunu paylaştı. Ama ne federasyondan ses çıktı ne de geziye katılan futbol yazarlarından.
Tahir Kum, dünkü paylaşımında da “İngiltere Federasyonunun sadece Milli Takım kafilesinin masraflarını karşıladığı; Fransa’nın kafile dışında 27, İsviçre’nin 14, İspanya’nın 40 ve Portekiz’in de 33 davetli götürdüğü şampiyonaya 613 misafir davet eden TFF tarihi bi rekora imza attı” diyerek davetli sayısını bu kez 613’e yükseltti.
Davetli sayısının fazlalığını eleştiren ender isimlerden olan Tahir Kum eleştirisinde çok haklı. Kamu bütçesinin çarçur edilmesine önce gazetecilerin karşı çıkması gerek. Maalesef Almanya gezisi örneğinde gazeteciler bizzat kendileri kamu bütçesini savunmadıkları gibi, kendilerine de harcanmasını gönülden kabulleniyorlar. 10 gün Almanya’da ağırlanmalarını doğal gören davetli futbol yazarları, Federasyon’un ilgili ilgisiz birçok kişinin yer aldığı yüzlerce isimlik davetli listesine de karşı çıkamıyor.
Kamu yararını savunmayan gazeteci olur mu? Ne yazık ki, bizde oluyor! Davetli olan futbol yazarları kamu aleyhine işlere göz yumuyorlar. Dahası o faaliyetin parçası haline gelerek yüzlerce davetlinin Almanya’da kamu bütçesinden ağırlanmasını meşrulaştırıyorlar.
Büyükekşi’ye eleştirel yaklaşabilecekler mi?
Gazetecilik açısından bakıldığında Milli Takım’ın Euro 2024’teki maçlarının haber değeri taşıdığı çok açık. Öyleyse medya kuruluşlarının oraya gönderdikleri yazar ve temsilcilerinin giderlerini kendilerinin karşılaması gerekir.
Futbol yazarlarının ulaşım ve konaklama giderlerinin Federasyon tarafından karşılanması “çıkar çatışması” oluşturur. Zira Federasyon, futbol yazarlarının haber kaynağı konumunda. Almanya’ya davet edilen futbol yazarlarının çalıştığı medya kuruluşlarının büyük çoğunluğu o gezinin giderlerini karşılayacak güçte.
Böylesine bir çıkar ilişkisi kurulunca futbol yazarlarının bağımsızlık ve tarafsızlıklarına gölge düşer; izleyicileri ve okurları nezdinde güvenilirlikleri zarar görür.
Üstelik de 18 Temmuz’da Türkiye Futbol Federasyonu’nda seçim var ve mevcut başkan Mehmet Büyükekşi yeniden aday. Almanya’ya davetli götürülen futbol yazarları, seçim sürecinde Büyükekşi’ye ne kadar eleştirel yaklaşabilecekler? Bunu da göreceğiz…
Gezinin maliyetini sorabilecekler mi?
Bir sorun daha var, o da çok önemli. İmamoğlu’nun Roma gezisi sonrasında o gezinin toplam maliyetini sormuştum; hemen tüm medya da gezide davetliler için harcanan para miktarının açıklanmasını istemişti.
Şimdi bakıyorum da bırakın Mehmet Büyükekşi’ye yüzlerce insanın davet edilmesinin maliyetini sormayı, -futbol medyasının neredeyse tamamı – yüzlerce kişinin Almanya’da ağırlandığını yazamıyor bile…Davetlileri yazamazlar, maliyetini de soramazlar; çünkü kendileri de davetli; kendileri de ağırlanıyorlar Almanya’da…
Elbette futbol yazarlarının Büyükekşi’nin davetiyle Almanya’ya gitmesi, gazetecilerin İmamoğlu’nun gezisine davetli katılmasını da haklı kılmıyor. Yanlış yanlış üstüne…