Franz Beckenbauer bir futbolcudan daha fazlasıydı. Alman futbolunda sürdürülebilir başarının yollarındaki kaldırım taşlarını döşemiş, Bayern Münih’in yenilmez armada olma yolunda yapılanmasına öncülük etmişti. Bir dönem NTV CNBC-e’deki spor yazıları ile dikkat çeken ekonomist ve yönetici Tayfun Öneş, Beckenbauer’in yöneticilik başarılarını 6 başlık halinde sıraladı:
Franz Beckenbauer ve İş Dünyasında Liderlik
Ölüm haberini aldığımız Franz Beckenbauer belli bir yaşın üzerindeki her futbolsever gibi beni de üzdü. Bana “Dünya futbolunda tüm zamanların ideal 11’ini yaz” deseler her zaman kuracağım kadronun en değişmez oyuncusu, yegâne liberosuydu o!
Ruhu şad olsun.
“Der Kaiser” yani “İmparator” lakaplı Franz Beckenbauer sadece futbolda efsanevi bir figür olarak kalmamalı. Bence onun kariyeri iş dünyası için de (hele lider veya lider geçinenler için) ders niteliğinde özelikler barındırıyor.
1945 yılında Münih’te yani 2. Dünya savaşının yıkıntıları arasında dünyaya gelen Beckenbauer’in genç ve yerel bir oyuncu olarak başladığı futbolda milli takım kaptanlığından, hocalığına kadar uzanan yolculuğuna (ve her iki sıfatla Dünya Şampiyonluğu tadan ender futbolculardan olmasının altını çizelim) doğduğu şehre onlarca kupa kazandırmasından, futbolda en üst kademelerde yöneticiliğe kadar varan serüvenine göz atmak gerek. Çünkü onun bu görkemli yolculuğu kurumsal hayattaki liderlere de ışık tutabilir.
1. Savunma ve Risk Yönetimi Sanatında Ustalaşmak
Beckenbauer denince akla onun liberoluk özellikleri gelir ve o mevkide devrim yarattığını herkes kabul eder. Liberolu savunma anlayışı sanki ondan sonra bir bütünlük kazanmıştır. Oyunu okuma ve atakları kesme konusundaki öngörü ve zekası, bir CEO’nun piyasa değişikliklerini öngörme, rakiplerin üstün olduğu alanlara çare bulma ve riskleri azaltma becerisine benzetilebilir. Bu proaktif yaklaşım her iki arenada da istikrar ve sürekliliğin sağlanmasında kilit rol oynuyor.
2. Vizyoner Oyun Kuruculuk – Stratejik Planlama ve Yürütme
Futbolda, ileri görüşlü bir oyun kurucu tüm sahayı görür ve diğerlerinin tahmin edemeyeceği ya da beceremeyeceği stratejik paslar verir. Beckenbauer bu konuda resmen bir üstattı.
Yönetim kurulu odalarında bu, stratejik planlama ve uygulamaya eş değer bir yaklaşımdır bence. İş Dünyası liderleri de Beckenbauer gibi uzun vadeli stratejiler geliştirecek öngörüye ve bunları kusursuz bir şekilde uygulayacak beceriye sahip olmalı, çoğu zaman zorlukları büyüme fırsatlarına dönüştürmeliler.
3. Kazanan Bir Ekip Oluşturmak – İşe Alımdan Motivasyona
‘Der Kaiser’in ekip kurma konusundaki becerisi de efsanevidir. Doğru oyuncuları seçmek ve onları maçlardan önce motive edip sahada güçlü yönlerine göre konumlandırmak… Alın size, doğrudan kurumsal liderliğe uygulanabilecek hatta uygulanması gereken bir özellik daha! Doğru yetenekleri işe almak, onları başarılı olabilecekleri rollere yerleştirmek ve sürekli motive etmek… Bunlar, bir şirketi başarılı ve çalışılası bir şirket yapan şeylerin başında gelmiyor mu?
4. Uyarlanabilirlik – Oyunla Birlikte Gelişmek
Beckenbauer’in kariyeri uyum sağlama yeteneğinin bir kanıtıdır. Oyunculuktan antrenörlüğe ve yöneticiliğe sorunsuz bir şekilde geçiş yapmış, her zaman güncel ve etkili kalmıştır. İş dünyası liderleri de benzer şekilde evrim geçirmeli, teknolojik gelişmelere ve değişen pazar dinamiklerine uyum sağlayarak kuruluşlarının uzun ömürlü olmasını sağlamalıdır.
5. Baskı Altında Zarafet – Gerçek Liderliğin Özelliği
Beckenbauer’in belki de en saygı duyulan özelliklerinden biri baskı altındaki zarafetiydi. Yüksek riskli maçlarda soğukkanlılığını korurdu ki, bu, takımın panik yapmadan maça devam etmesi için çok önemli bir özelliktir. İş dünyasının liderleri de sık sık stresi çok yüksek durumlarla karşı karşıya kalırlar. Piyasa dalgalanmaları, rekabetçi baskılar, aniden değişen regülasyonlara uyum sağlamak, şirket içi zorluklar ve benzeri durumlarda sakin kalmak, net kararlar vermek, iyi bir lideri güvenilir ve mükemmel bir lider yapan özelliktir.
6. Miras bırakmak yüksek kârlılığın çok ötesinde bir şeydir
Son olarak, Beckenbauer’in imajı ve bu dünyadan göçerken futbolseverlere bıraktığı miras… Bunlar kazandığı kupa ve ödüllerin çok daha ötesine uzanıyor bence. Onun futbol oyununun evrimi üzerindeki etkisi derindir. Gençlere çizdiği rol model eşsizdir. Benzer şekilde, iş dünyasında bir liderin gerçek etkisi veya büyüklük ölçüsü yarattığı dönemsel finansal sonuçların, yüksek ebitda’ların çok ötesinde bir şeydir. Ekibiyle birlikte yazdığı hikaye, şirketten ayrılırken miras bıraktığı kültür, yarattığı ve yerleştirdiği yeniliklerdir liderleri efsane yapan. Tüm ekip üzerinde uzun yıllar hatırlanacak izleridir onu unutulmaz kılan.
Umarım sadece kâr peşinde koşmayan, ekibiyle birlikte güzel bir hikaye yazmaya çalışan liderler bir gün görevlerinden ayrıldıklarında arkalarında Franz Beckenbauer gibi muhteşem izler bırakabilirler.
Tayfun Öneş kimdir?
Öz Geçmişi:
1963 yılında İstanbul’da doğdu
Robert Lisesi ve ODTÜ Ekonomi Bölümü’nü bitirdi.
33 yıl profesyonel olarak çalıştı.
Çalıştığı şirketlerden bazıları: Çukurova Holding, Sabancı Holding, Mercedes-Benz AG.
Halen Ones Academy bünyesi altında coach’luk, mentörlük hizmeti ve kurumsal eğitimler vermekte.
Öneş’in NTV CNBC-e sitesinde spor yazıları yayımlandı.
