Basın dünyasının önemli isimlerinden Cemil Özyıldırım, emekli gazetecilere verilen muhtaçlık yardımının düşürülmesini eleştiren bir yazı kaleme aldı:
Sıra emekli gazetecilere geldi !..
Bir zamanlar gazetecilik, dışarıdan bakanlar için aranan, özlenen, özenilen, saygınlığı olan bir meslek gurubu iken, yaşanılan süreçte giderek bu özelliklerini kaybetti. Gazetecilik tarafsızlıktan uzaklaşan, aba altından sopa gösterilen, ‘’Yandaş’’, ‘’ Candaş’’ diye ayrılan bir mesleğe dönüştü. Günümüzde gazeteciler, haklarında davalar açılan, cezaevlerinde ömür çürüten, demir parmaklıklar ardında yaşadıklarını kitaplaştıran, meslek temsilcileri haline getirildi. Gazetecilere yönelik gerçekleşen her olumsuzluk, şimdilerde ‘’Sonunda bu da oldu’’ diye yorumlanıyor.
Asgari ücretin altında yardım
Şimdi sıra emekli gazetecilere geldi. Emekli gazeteciler bir yandan geçmişte yaşadıkları ‘’gerçek gazeteciliğin’ anıları ile teselli bulmaya çalışırken, bir yandan da yetersiz emekli maaşları yüzünden ekonomik sıkıntılarla boğuşuyor. Bu yazının da amacı, emekli gazetecilere ‘’Sonunda bu da oldu’’ dedirten kısa adı (BİK) olan Basın İlan Kurumu’nun 2020 yılı toplantısında aldığı kararını kınamak olacak. Çünkü Basın İlan Kurumunun, ‘’Muhtaçlık Yardımı’’ adı ile 2002 yılında 300 lira ile başlattığı yardım, yapılan artışlarla 2013’den itibaren 4000 bin liraya çıkarılmış, ödemeler her yıl Ocak ayının ilk haftası içinde yapılmıştı. Şimdi ne oldu da 2020’nin Mart ayındaki toplantıda yardım miktarı, 1577 lira 98 kuruşa düşürülmüştü?. Kurumun internet sitesinde yıllık mali bütçe ile ilgili bir bilgi bulunmamasına rağmen, bu sorunun yanıtı çabuk çözüldü. Basın İlan Kurumu indirim hesabında, 2900 lira olan asgari ücreti dikkate aldı. Çeşitli vergi kesintileri çıktıktan sonra asgari ücretin netini 2103 lira olarak buldu.
Yardımın kriterleri değiştirildi
Kurum 2020 bütçe imkanlarını düşünerek, 2103 liranın 4/3’ünü de hesaba katınca, 1577 lira 98 kuruşluk sonucu, muhtaçlık yardımı ödemesi olarak kararlaştırdı Geri ödemesiz yapılan muhtaçlık yardımı, bu uygulama ile adına da denk düştü. Asgari ücretin tartışıldığı bir ortamda, asgari ücretin bile altına düşürülen muhtaçlık yardımındaki indirimin, emeklilerin bankalardan aldıkları maaşları dikkate alınarak yapılması, düşündürücü idi. Oysa daha önce yardımdan yararlanılması, tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınacak raporla sağlık kriterine bağlanmıştı. Böylece yeni banka maaş kriteri uygulaması ile artık 1500 lira üzerinde maaş alan emekli gazeteciler, ‘’Muhtaçlık Yardımı’’adı ile verilen ödemelerden yararlanamayacak. Zaten Basın İlan Kurumunun emekli gazetecilere her yıl Ocak ayında verdiği ‘’Muhtaçlık Yardımı’’nı Mart ayının 15’ine sarkıtması, yeni bir hesabın içinde olduğunun işaretini vermişti. Ama kurumun hakkını da yememek gerekiyor. Çünkü çalışan gazetecilere 2017’de yapılan artışla 6, 12, 18, 24 ay faizsiz, geri ödemeli olarak verilen 4800 lira ise, 6000 liraya çıkarılmıştı..
Basın İlan Kurumunu tanıyalım
Basın İlan Kurumu, kamu tüzel kişiliği gözetilerek 1961 yılında 195 sayılı Kanun ile kuruldu. Kuruluş amacı, resmi ilanların dağıtımında adaletsiz davranılmasını önlemek, bu nedenle gazeteleri karşı karşıya getiren uygulamaya son vermekti. Kurumun “Basın”, “Hükümet” ve “Tarafsızlar” olmak üzere üç gruptan oluşan 36 üyesi bulunuyor Türkiye’de İstanbul merkez olmak üzere 41 şubesi bulunan kurumda Genel Müdür, Yönetim Kurulu’nun doğal üyesi sayılıyor. Basın İlan Kurumu, yerel ve ulusal yaklaşık 1300 gazeteye, yılda 550 milyon liraya varan resmi ilan veriyor. Kurum sıkça genel müdür değişimi ile de dikkat çekiyor. Son değişikliklerle 24 Haziran 2015’de Kurumun Genel Müdürlüğüne getirilen Yakup Karaca 4 yıl bu görevde kaldı. 16 Ağustos 2019’da da Cumhurbaşkanı kararnamesi ile görevden alınarak yerine, 16 Ağustos 2019’da Rıdvan Duran atandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 6 Eylül 2018’de Resmi Gazete’de yayımlanan ‘’195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun’’da yapılan değişiklikle kurum, özerk olmaktan çıkarıldı. Denetleme görevi Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığına verildi. Prof. Dr. Fahrettin Altun’un yönetimi altındaki Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı söz konusu yetkiyi, yılda en az bir defa Basın İlan Kurumu’nun bütün hesap ve işlemlerini denetlemek suretiyle kullanacak.
Basın İlan Kurumunun sahibi olduğu ve 1961 yılında Sabahattin Selek tarafından kurulan Kocaeli Darıca’daki Basın Tatil köyünün ilginç bir hikayesi var. 2018 yılının Eylül ayında kurum tarafından zarar edildiği gerekçe gösterilerek kapatılan Basın Tatil köyünün 45 dönümlük arazisi üzerinde, milyonlar harcanarak yapılan otel ile ilgili ortaya atılan iddialar, hala cevap bekliyor. Bu iddiaları, Basın Tatil Köyünün kurucusu gazeteci Sabahattin Selek’i konu alacağım bir başka yazımda anlatacağım.
